De Konjunktiv II drukt in het Nederlands de zou-vorm uit:
-zou kunnen, zou zijn, zou willen, zou moeten, zou hebben, etc.
In de Konjunktiv II worden de modale werkwoorden en de hulpwerkwoorden (beiden: verleden tijd) net iets anders vervoegd dan in de reguliere verleden tijd. Dit komt omdat de betekenis bij deze werkwoorden anders is.
De Konjunktiv II wordt gebruikt ter uitdrukking van een niet werkelijkheid of wanneer men nog zeker is of iets werkelijkheid is of wordt.
Voorbeelden:
-Wenn ich das wüsste. | Als ik dat zou weten. |
-Wir könnten auch mit dem Zug dahin. | We zouden ook met de trein kunnen. |
-Niemals Hausaufgaben: Das wäre schön! | Nooit huiswerk: dat zou mooi zijn! |
Bovenstaande (en de werkwoorden in de overzichten hieronder) is belangrijk om te herkennen in examenteksten.
Verder wordt de Konjunktiv II gebruikt als beleefdheidsvorm: Duitsers drukken zich vaak net iets hoffelijker uit, dan wij dat gewend zijn. Dit is van toepassing bij schrijven en spreken.
Duits: hoffelijk |
Soms onbeleefd/ te direct in Dt |
In het NL normaal / (net) |
Könntest du mir helfen | Kannst du mir helfen? | Kun je mij helpen? (zou je mij kunnen helpen) |
Wolltest du Eis? | Willst du Eis? | Wil je ijs? (zou je ijs willen) |
Dürfte ich mitgehen? | Darf ich mitgehen? | Mag ik meegaan? (zou ik mee mogen gaan) |
Modale werkwoorden -Konjunktiv II |
|||||||
dürfen | können | müssen | mögen | wollen* | sollen* | wissen | |
zou mogen | zou kunnen | zou moeten | zou graag willen | zou willen | zou moeten | zou weten | |
ich | dürf-te | könn-te | müss-te | möch-te | woll-te | soll-te | wüss-te |
du | dürf-test | könn-test | müss-test | möch-test | woll-test | soll-test | wüss-test |
er/sie | dürf-te | könn-te | müss-te | möch-te | woll-te | soll-te | wüss-te |
wir | dürf-ten | könn-ten | müss-ten | möch-ten | woll-ten | soll-ten | wüsst-ten |
ihr | dürf-tet | könn-tet | müss-tet | möch-tet | woll-tet | soll-tet | wüsst-et |
Sie/sie | dürf-ten | könn-ten | müss-ten | möch-ten | woll-ten | soll-ten | wüss-ten |
De uitgangen in Konkunktiv II zijn identiek aan de modale werkwoorden (verleden tijd).
Let op: Alle werkwoorden krijgen ten opzichte van de modale werkwoorden (verleden tijd) een Umlaut op de stamklinker. *Bij wollen en sollen komt er geen Umlaut op de stamklinker. Hier is de Konjunktiv II identiek aan de verleden tijd van deze werkwoorden, zowel qua uitgangen als qua stam.
Ook de hulpwerkwoorden ‘sein’ ‘haben’ en ‘werden’ zijn mogelijk als Konjunktiv II. Ook hier geldt dat de werkwoorden in deze vorm een niet werkelijkheid uitdrukken of als beleefdheidsvorm gebruikt kunnen worden.
Oefenlink 1: Konjunktiv II Oefenlink 2: Konjunktiv II
-Das wäre sehr schön. | Dat zou zeer mooi zijn. |
-Wir hätten das gerne gemacht. | We zouden dat graag gedaan hebben. |
-Sie würde gerne Lehrerin werden. | Sie zou graag docente worden. |
Hulpwerkw. | sein | haben | werden |
ich | wär-e (extra -e) |
hätt-e | würd-e |
du | wär-st | hätt-e-st | würd-est |
er/sie | wär-e (extra -e) |
hätt-e | würd-e |
wir | wär-en | hätt-en | würd-en |
ihr | wär-t | hätt-et | würd-et |
Sie/sie | wär-en | hätt-en | würd-en |